دنیای اقتصاد : مشتریان خارجی کالاهای گران ایران معرفی شدند. آمارهای گمرک نشان می‌دهد که کشورهایی نظیر امارات، عراق و آلمان مقصد بسیاری از کالاهای گران‌قیمت ایران در نیمسال اول بوده‌اند. در میان ۳۰ قلم کالای عمده لوکس صادراتی، «صنایع‌دستی» در صدر قرار گرفته است. فلزات گرانبها نیز با متوسط قیمت صادراتی بیش از ۳۲ میلیون دلار به ازای هر تن در رده دوم است. بخشی از کالاهای گران‌قیمت صادراتی نیز مربوط به اقلام کشاورزی و مواد اولیه دارویی است.
گران‌ترین کالاهای ایرانی در بازارهای بین‌المللی معرفی شدند. در این راستا امارات، عمده‌ترین مقصد صادراتی کالاهای گران قیمت ایران به‌شمار می‌رود و متوسط قیمت صنایع‌دستی مرصع بالاتر از سایر کالای صادراتی ایران در نیمه نخست امسال است. همچنین در کنار امارات، کشورهای عراق و آلمانهم مقصد صادراتی بسیاری از کالاهای گران قیمت ایرانی در نیمه نخست امسال بوده‌اند. ۳۰ قلم کالای عمده صادراتی که بیشترین متوسط قیمت صادراتی را در این مدت زمان به خود اختصاص داده‌اند، در گزارش پیش‌رو معرفی شده است. آنچه بررسی‌ها نشان می‌دهد، ۳۰ کالای نام برده سهم کمتر از یک درصدی را از کل صادرات ایران از آن خود کرده‌اند. به عبارتی بخش عمده کالاهای صادراتی ایران را کالاهایی پوشش می‌دهند که متوسط قیمت پایین‌تری دارند. براساس گزارش معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران، متوسط قیمت کالاهای صادراتی بدون نفت‌خام ایران در ۶ ماه منتهی به شهریور سال جاری، حدود ۴۰۸ دلار به ازای هر تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل، تقریبا ۱۷ درصد رشد داشته است.
کالاهای گران‌قیمت ایرانی
بررسی‌ها نشان می‌دهد که گران‌ترین کالای صادراتی ایران در نیمه نخست امسال، «صنایع‌دستی» بوده که به ارزش ۳۴ میلیون و ۴۳۶ هزار دلار به ازای هر تن و به امارات صادر شده است. پس از آن «سایر فلزات گرانبها حتی آبکاری شده یا روکش شده یا پوشششده با فلزات گرانبها» با متوسط قیمت صادراتی ۵/ ۳۲ میلیون دلار به ازای هر تن، گران‌ترین کالای صادراتی در ۶ ماه منتهی به شهریور امسال به شمار می‌رود که مقصد صادراتی آن امارات و عراق بوده است. «اسانس روغنی از گل محمدی» سومین کالای گران با متوسط قیمت ۴ میلیون و ۶۹۱ هزار دلار به ازای هر تن بوده که به فرانسه، اسپانیا و آلمان فروخته شده است. «خاویار» با متوسط قیمت یک میلیون و ۹۰۵ هزار دلار به ازای هر تن، به کشورهای امارات، آلمان و انگلیس صادر شده است. «انواع پودر زعفراندر بسته‌بندی کمتر از ۱۰ گرم آماده برای خرده‌فروشی» با متوسط قیمت یک میلیون و ۶۸۳ هزار دلار به ازای هر تن به مقاصد اسپانیا، امارات و آلمان ارسال شده است. مشتری‌های «زعفران خرد نشده و ساییده نشده» با متوسط قیمت یک میلیون و ۵۴۷ هزار دلار به ازای هر تن در نیمه نخست امسال نیز کشورهای امارات، قطر و عمان بوده‌اند. «پودر زعفران در بسته‌بندی ۱۰ تا ۳۰ گرم» با متوسط قیمت صادراتی یک میلیون و ۴۸۱ هزار دلار به ازای هر تن، به کشورهای سوئد، ایتالیا و فرانسه صادر شده است. «زعفران خرد نشده و ساییده نشده» با کد تعرفه متفاوت از آنچه نام برده شد، دارای متوسط قیمت صادراتی یک میلیون و ۴۵۰ هزار دلار به ازای هر تن، به خریداران اماراتی، هنگ‌کنگی و ویتنامی فروخته شده است. «انواع بردها شامل برد اصلی، کارت گرافیک، صدا، شبکه، ویدئو و رَم» با متوسط قیمت صادراتی یک میلیون و ۳۰۴ هزار دلار به ازای هر تن هم به کشورهای اندونزی و چین صادر شده است. «سایر مرغ، خروس، اردک، غاز، بوقلمون و مرغ شاخدار زنده از نوع خانگی به وزن بیش از ۱۸۵ گرم به غیر از برخی از ماکیان» با متوسط قیمت صادراتی یک میلیون و ۱۹۹ هزار دلار به ازای هر تن، به کشور عمان فروخته شده است. «زعفران به‌صورت فله» با متوسط قیمت صادراتی یک میلیون و ۱۴۷ هزار دلار به ازای هر تن به کشورهای اسپانیا، هنگ‌کنگ، افغانستان و امارات صادر شده است. مقصد «ساعت مچی برقی» کشورهای امارات، کویت و گرجستان و تنها مشتری «سایر تغلیظ شده‌های کاه کوکنار و املاح آنها» کلمبیا بوده است.
«پرندگان زینتی شامل قناری، مرغ عشق و فنچ» دارای مشتری‌هایی از کشورهای کویت، عمان و لبنان بوده و «ساعت مچی غیربرقی» به کشورهای امارات و افغانستان صادر شده است. در نیمه نخست امسال، خریداران «کدئین فسفات» کشورهای ویتنام،سوریه و عراق بودند. «سایر املاح اسیدها یا پراکسو اسیدهای غیرآلی غیر از سیلیکات‌های مضاعف یا کمپکس از جمله آلومینیو سیلیکات‌ها با ساخت شیمیایی مشخص یا غیرمشخص به‌استثنای آزوتورها» به سنگاپور صادر شده است. «نوسکاپین هیدروکلراید» به کشورهای هند، هنگ‌کنگ و تایوان فروخته شده و مشتری «اشیا دست ساز از استخوان و صدف» امارات بوده است. «مرفین سولفات» در غنا به فروش می‌رسد. «سایر داروهایی که تولید داخلی ندارند دارای هورمون یا محصولات فاقد آنتی‌بیوتیک» هم به سوریه، ویتنام و اوگاندا ارسال شده است.
«سایر زیورآلات و اجزای آنها، فلزات گرانبها یا فلزات دارای روکش یا پوشش از فلزات گرانبها» به مقصد ترکیه صادر شده، مشتری «فیروزه طبیعی» نیز اندونزی و ترکیه و مشتری «عقیق» نیز ترکیه است. «پیچ و میله و پلاک درون اندامی» به جمهوری آذربایجان و «دستگاه ونتیلاتور» به عراق فروخته شده است. «سایر مکمل‌های دارویی برای خرده‌فروشی که تولید داخلی مشابه ندارند» به عراق، سوریه و قزاقستان ارسال شده و تنها مقصد سه کالای «سایر املاح اسیدهای اکسومتالیک یا پراکسومتالیک»، «سایر فلزات و مصنوعات به غیر از بریلیوم، کروم و تایوم» و «سایر آلیاژهای آهن»، هلند بوده است.
۵۰ مقصد صادرات
بخش دیگری از این گزارش مربوط به ۵۰ مقصد صادراتی کالای ایران در نیمه نخست امسال است که ۵/ ۹۷ درصد صادرات ایران را شامل می‌شود. ارزش صادرات کالا به این ۵۰ کشور معادل ۲۲ میلیارد و ۵۵۲ میلیون دلار بوده که جمع ارزش صادرات آنها نسبت به مدت مشابه سال قبل نزدیک به ۱۳ درصد رشد داشته است. آمار نشان می‌دهد که سه کشور چین، امارات و عراق سهم بالایی از صادرات را در نیمه نخست امسال از آن خود کرده‌اند. در این راستا ۵۷ درصد ارزش صادرات ایران در ۶ ماه منتهی به شهریور، به این سه بازار تعلق داشته که نشان از عدم تنوع بازارهای صادراتی ایران دارد.
از میان ۵۰ مقصد عمده صادراتی ایران در ۶ ماه نخست امسال، ارزش صادرات ایران به ۱۷ مقصد هند، کره‌جنوبی، ترکیه، تایوان، ترکمنستان، ژاپن، سوریه، مالزی، بلژیک، بنگلادش، تاجیکستان، سودان، هلند، رومانی، لبنان، آفریقای جنوبی و انگلیس کاهش یافته است. بیشترین کاهش ارزش صادرات متعلق به تاجیکستان با کاهش ۷۴ درصدی ارزش صادرات ایران و پس از آن کره‌جنوبی با کاهش ۶۰ درصدی است. بیشترین رشد ارزش صادرات از میان ۵۰ کشور نام برده مربوط به کشور تونس است. ارزش صادرات ایران به چین در ۶ ماه منتهی به شهریور امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد داشته؛ ولی به‌دلیل کاهش وزنی صادرات به این کشور، می‌توان گفت کالاهای صادراتی ایران به چین به‌طور متوسط با قیمت بالاتری صادر شده‌اند.
همچنین این آمار نشان می‌دهد که ارزش صادرات ایران به کشورهای همسایه به جز ترکیه در مدت مذکور نسبت به مدت مشابه سال قبل افزایش یافته است.