مبارزه با فساد مورد تاکید جدی دژپسند قرار گرفت و در این باره مجهز کردن گمرک به ابزار هوشمند را با تکیه بر توانایی‌های داخلی مورد توجه قرار داد. البته درخصوص هوشمندسازی گمرکات، اقداماتی در گذشته انجام شده که تکمیل این روند، مدنظر وزیر اقتصاد است و رئیس گمرک مامور انجام آن. دژپسند همچنین ماموریت‌هایی از قبیل مبارزه با قاچاق و کسب سهم بیشتر در اقتصاد بین‌الملل را نیز به گمرک ابلاغ کرد. او از بدنه گمرک خواست تا چشمانشان را همانند عقاب باز کنند تا بتوانند از مرزهای کشور محافظت و از ورود و خروج آنچه به‌عنوان قاچاق محسوب می‌شود، جلوگیری کنند. همچنین افزایش سهم ایران در اقتصاد بین‌الملل نیز به‌واسطه تسهیل عبور نیازمندی‌های تولید به داخل کشور و برطرف کردن عوامل مزاحم تولید داخل کشور به گمرک واگذار شد. این ماموریت‌ها در مراسم تودیع و معارفه رئیس کل قدیم و جدید گمرک ایران از سوی وزیر اقتصاد مطرح شد. در این مراسم توسعهسرمایه انسانی، رعایت قوانین و مقررات بالادستی، پیاده‌سازی و تکمیل سریع گمرک الکترونیک، گسترش ارتباط با سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای و تقویت ارتباطات منطقه‌ای و بهبود و ارتقای رتبه ایران در شاخص تجارت فرامرزی به‌عنوان مهم‌ترین برنامه‌های جدید رئیس کل جدید گمرک مطرح شد.
افزایش سهم ایران در اقتصاد بین‌الملل
دژپسند با اشاره به مسوولیت‌های پیشین خود در وزارت بازرگانی گفت: ارتباط تنگاتنگی با گمرک داشته‌ام و زمان اجرای طرح آسیکودا در گمرک انتقادات فراوانی به آن داشتیم؛ اما اکنون عزم هوشمندسازی و تجهیز هر چه بیشتر گمرکات را داریم. ما می‌خواهیم سهم‌مان را در تمام حوزه‌ها افزایش دهیم و برای به‌دست آوردن سهم بیشتر در اقتصاد بین‌الملل، اقتصاد داخلی و افزایش سهم گمرک در دستمزد دولت باید مجهز به زبان و ابزار گویا و هوشمند باشیم. وزیر اقتصاد همچنین بر زدودن احساسی که راجع به گمرک وجود دارد، تاکید کرد و گفت: گمرک باید به‌گونه‌ای فعالیت کند که احساس نکنیم در این ارگان تخلفی رخ می‌دهد. باید این احساس به وجود آید که گمرک پیشتاز هموارسازی مسیر توسعه و تولید در کشور و افزایش سهم کشور در اقتصاد بین‌الملل است. به گفته او، گمرک یک نقش سنتی، فشل و درجازن ندارد. بلکه یک سنگربان است که از تولید داخل و سهم ایران در اقتصاد بین‌الملل محافظت می‌کند. او همچنین اشاره کرد که گمرک می‌تواند از دو سو برای افزایش سهم ایران در اقتصاد بین‌الملل ایفای نقش کند و پیشرو باشد. یکی تسهیل عبور نیازمندی‌های تولید به داخل کشور و دیگری برطرف کردن عوامل مزاحم تولید داخل کشور است که از وظایف اصلی گمرک محسوب می‌شود. دژپسند همچنین به فعالان اقتصادی وعده داد که برای ورود مواد اولیه، کالاهای سرمایه‌ای و قطعات یدکی فرش قرمز پهن می‌شود. البته این کار را با رعایت قوانین انجام می‌دهیم. بنابراین ورود این کالاها را با توجه به قوانین و مقررات تسهیل می‌کنیم. وزیر اقتصاد همچنین به مبارزه با فساد اشاره داشت و در این باره گفت: ما با فساد مبارزه می‌کنیم؛ اما سختگیری خارج از قانون نمی‌کنیم. اعمال قانون می‌کنیم نه اعمال زور و دقت می‌کنیم نه سختگیری. او درخصوص قاچاق نیز خطاب به بدنه گمرک گفت: برای جلوگیری از ورود غیرقانونی کالا چشم‌ها را به چشم عقاب تبدیل کنید. هیچ چیز نباید از این چشم‌ها دور بماند و بنیان تولید داخل را سست کند. یکی از برنامه‌های جدی رئیس‌جمهور نیز مبارزه با قاچاق است که یکی از درگاه‌های مهم مبارزه با قاچاق گمرک است. به این منظور باید گمرکات را به مجهزترین ابزارها مجهز کنیم. برای این کار هم نیاز نیست طلب میلیاردها بودجه کنیم. با اتکا به آنچه داریم و با تکیه به توانایی خود، می‌توانیم به آنچه می‌خواهیم برسیم. دژپسند در ادامه اظهار کرد: همچنین کاهش زمان و هزینه در گمرک بسیار مهم است؛ زیرا منجر به ایجاد شرایط خوب برای تولید محصولی می‌شود که می‌تواند در بازارهای بین‌المللی عرضه شود. او تصریح کرد که باید تلاش شود ارتباط‌های چهره به چهره در گمرک حذف شود. او مجددا کارمندان گمرک را خطاب قرار داد و گفت: درحال‌حاضر فساد به مورچه سیاه روی سنگ سیاه و در شب سیاه تبدیل شده است. اما ناگهان می‌بینید لبه آستین شما را هم کثیف می‌کند. دوری از این مساله، عزم و اراده شما را می‌طلبد. وزیر اقتصاد با بیان اینکه گمرک باید فاصله کشور را با کشورهای دیگر در شاخص آزادی اقتصاد کم کند، گفت: گمرک پیشتاز مبارزه با تحریم است. ما سال‌ها توانستیم با حیله‌های دشمن مقابله کنیم، الان هم قطعا می‌توانیم به این مقابله ادامه دهیم. او همچنین در این مراسم خطاب به کارکنان گمرک، عنوان کرد: زمانی هم وزیر اقتصاد گمرکی بود و هم رئیس گمرک. اما من قول می‌دهم هر کاری آنها انجام دادند ۵ برابر برای شما انجام بدهم. البته این نکته که از سوی او مطرح شد در مورد افزایش حقوقکارمندان گمرک بود که پیش از صحبت‌های او، مورد درخواست رئیس سابق گمرک ایران، فرود عسگری بود.
برنامه‌های رئیس کل جدید گمرک
مهدی میراشرفی، رئیس کل گمرک ایران در این مراسم اظهار کرد: کشور ما در دنیا موقعیتی خاص و ویژه دارد. درحال‌حاضر رشدتجارت در دنیا بر رشد اقتصادی پیشی گرفته؛ به‌گونه‌ای‌که از ۸۰ هزار میلیارد دلار جی دی پی دنیا نزدیک به ۱۹ هزار میلیارد دلارمربوط به حجم تجارت می‌شود. او افزود: بیش از ۹۰ درصد تجارت دنیا از طریق حمل‌ونقل آبی انجام می‌شود. این درحالی است که کشور ما ۳ هزار کیلومتر مرز آبی دارد؛ اما نتوانسته‌ایم چندان از این ظرفیت خود استفاده کنیم. میراشرفی با بیان اینکه برای از دست ندادن فرصت‌ها باید به تسهیل تجارت بپردازیم، گفت: پیچیدگی تجارت در ایران بسیار زیاد است؛ به‌گونه‌ای‌که بیش از ۴۰ سازمان در حوزه تجارت، اعمال قانون می‌کنند و عملا وضعیت را به نحوی پیش می‌برند که نمی‌توانیم از موقعیت خدادادی کشور استفاده کنیم. رئیس کل گمرک ایران به برنامه‌های خود اشاره کرد و افزود: توسعه سرمایه انسانی (شایسته‌گزینی با محور سلامت)، رعایت قوانین و مقررات بالادستی، پیاده‌سازی و تکمیل سریع گمرک الکترونیک، گسترش ارتباط با سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای و تقویت ارتباطات منطقه‌ای و بهبود و ارتقای رتبه ایران در شاخص تجارت فرامرزی از جمله برنامه‌های جدید گمرک خواهد بود. او در حاشیه این مراسم در جمع خبرنگاران درخصوص وضعیت تعرفه‌ها اظهار کرد: ماخذ تعرفه همیشه باید منطقی باشد. افزایش تعرفه‌ها به‌صورت غیرمنطقی به معنای ایجاد انگیزه برای تجارت غیرقانونی است. معاون وزیر اقتصاد افزود: وزارت اقتصاد قائل به منطقی کردن تعرفه‌ها است و ما تمایلی به افزایش یا کاهش مأخذ تعرفه‌ها نداریم. میراشرفی همچنین درخصوص هوشمندسازی گمرکات گفت: در مقوله اتوماسیون و حذف کاغذ و به حداقل رساندن نقش گیرنده و دهنده کارهای خوبی انجام شده است؛ اما درخصوص هوشمندسازی هنوز در ابتدای راه هستیم. او تصریح کرد: در بحث مجازی شدن اقدامات کافی انجام نشده و ما قصد داریم جزو سازمان‌های پیشرو در این امر باشیم. میراشرفی درخصوص وضعیت خودروهای دپوشده در گمرکات نیز اظهار کرد: گمرک تنها یک سازمان اجرایی است و مقنن سیاست‌ها و تجارت‌ها نیست. ما نه ممنوعیتی ایجاد می‌کنیم و نه ممنوعیتی را رفع می‌کنیم، بلکه ما تنها مجری قوانین واردات و صادرات کشور هستیم.
بهبود تجارت فرامرزی
فرود عسگری، رئیس سابق گمرک ایران نخستین بخش صحبت‌های خود را به عدم تطبیق حقوق کارکنان گمرک با وظایف‌شان اختصاص داد و در این باره گلایه کرد و از وزیر اقتصاد درخواست کرد به این مساله توجه کند. او گفت: انتظار داریم آقای دژپسند به این مساله رسیدگی کند، چراکه تفاوت زیادی بین حقوق کارکنان گمرک و سایر سازمان‌ها است. عسگری با اشاره به اینکه گمرک ایران در ارزیابی موسسات بین‌المللی جایگاه مناسبی دارد، گفت: در شاخص تجارت فرامرزی که از مباحث مربوط به عملکرد گمرک است، بر اساس آخرین گزارش ۴۵ پله ارتقا یافته و به ۱۲۱ رسیدیم. رئیس کل سابق گمرک ایران اظهار کرد: در بخش کاهش هزینه و زمان در حوزه صادرات و واردات به ترتیب ۷۳ و ۷۹ درصد بهبود حاصل شد و در بخش عملکرد لجستیک نیز وضعیت بهتر شده و کشور به رتبه ۶۴ در سال ۲۰۱۸ رسید و در حوزه ترخیص کالا از جایگاه ۱۱۰ به ۷۱ ارتقا پیدا کرد. در تحویل به موقع کالا نیز جهش خوبی داشتیم و به رتبه ۶۰ در سال ۲۰۱۸ رسیدیم. در گزارش سازمان جهانی گمرک، توانستیم مقام اول مبارزه با مواد پیش ساز مواد مخدر در آسیا و اقیانوسیه را کسب کنیم. او با اشاره به استفاده از دستگاه‌های ایکس‌ری در گمرکات مهم کشور گفت: ۹۵ درصد واردات تحت پوشش این تجهیزات است و در صورت اضافه شدن ۱۶ دستگاه دیگر صددرصد واردات تحت پوشش قرار خواهد گرفت. عسگری گفت: گمرک ایران از فروردین ماه به دنبال نوسانات ارزی و تحریم‌ها چالش‌هایی را داشت که با توجه به تجارب گذشته اقدامات خوبی صورت گرفت. درحال‌حاضر با دریافت مصوباتی، امور مربوط به ترخیص کالا به خوبی انجام می‌شود. رئیس کل سابق گمرک ایران تاکید کرد: در بحث مالیات نیز اقدامات خوبی شده و در عین حال قرار است برای فعالان واقعی اقتصادی تسهیلاتی ارائه شود و ۱۴۷ شرکت درحال‌حاضر از این امکان بهره‌مند می‌شوند. او با اشاره به تسهیلات ترخیص نسیه کالا ادامه داد: برای ترخیص فوری کالاها نیز مهلت از یک هفته به یک ماه افزایش یافت. عسگری همچنین با بیان اینکه ۸۵۰۰ کارمند در گمرکات کشور داریم، ادامه داد: در حالی که گمرک یکی از سازمان‌های پرکار است، اما شاهد عدم تطبیق دریافتی کارکنان با وظایف هستیم.
