علی لاریجانی، رئیس مجلس در نشست خبری روز گذشته خود با خبرنگاران پارلمانی، مخالفت خود را با هر گونه قانون‌گذاری موازی اعلام و تاکید کرد که قانون‌گذاری تنها در صلاحیت مجلس شورای اسلامی است. رئیس مجلس دیروز این موضوع را در پاسخ به سوال خبرنگار «دنیای‌اقتصاد» مطرح کرد. در این نشست خبری «دنیای‌اقتصاد» در سوالی از رئیس مجلس پرسید: «در هفته‌های اخیر مشاهده می‌شود که حاکمیت قوانین که همراستا با حقوقطبیعی شهروندان است جای خود را به قانون‌گذاری بر مقتضای شرایط داده است. مصداق این موضوع، ورود هیات عالی نظارت مجمع تشخیص به فرآیند بررسی لوایح چهارگانه که پیش شرط گروه اقدام مالی (FATF) بوده و همچنین مصوبه اخیر شورای هماهنگی در خصوص چک تضمینی است؛ موضوعی که شائبه بدعت در قانون‌گذاری و تضعیف حاکمیت قانون را به‌وجود آورده است. به‌عنوان رئیس قوه مقننه چه پاسخی برای رفع این شائبه دارید و بفرمایید که آیا به صلاح است به‌دلیل تحریم آمریکا و جنگ اقتصادی، فرآیند قانونی مصرح در قانون اساسی، از طریق شوراها یا برخی نهادها تغییر کند یا نقض شود؟»
قانون‌گذاری غیر مجلسی؟
رئیس مجلس در پاسخ به این سوال با اشاره به موضوع چک تضمینی، با تاکید بر اینکه قانون‌گذاری برعهده مجلس شورای اسلامیاست و به مصلحت نیست که نهادی جایگزین مرجع قانون‌گذاری شود، گفت: بانک مرکزی بحثی را برای کنترل پولشویی مطرح کرد و طی گزارشی که ارائه کردند، ۸ هزارمیلیارد تومان از طریق چک‌های تضمینی که قابل ردیابی نیست، پولشویی صورت می‌گیرد. ما به آنها گفتیم که شما باید خودتان راسا اقدام کنید. آنها اعلام کردند که احتیاج به پشتوانه دارند و به همین دلیل شورا این موضوع را اعلام کرد: اما در نهایت تاکید شد که باید برای تبدیل این موضوع به قانون، دولت لایحه دو فوریتی دهد. در شورای‌عالی هماهنگی قوا اعلام کردیم که اگر در این زمینه نیاز به قانون باشد، باید لایحه دوفوریتی به پارلمان ارائه شود تا با قید دوفوریت در مجلس بررسی شود.
رئیس مجلس تاکید کرد: موضوعاتی که در شورای‌عالی هماهنگی قوا تصویب می‌شود حتما نیاز به قانون‌گذاری در مجلس دارد. با این همه اما روز گذشته بانک مرکزی در یک بخشنامه ۹ بندی، شرایط جدید چک‌های تضمینی را ابلاغ کرد؛ بانک مرکزی در حالی به پشتوانه و استناد تصمیم روز شنبه شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی، شرایط جدید چک‌های تضمینی بانکی را برای اجرا ابلاغ کرد که روز گذشته، علی لاریجانی رئیس مجلس در نشست خبری خود تاکید کرد: «موضوعاتی که در شورای‌عالی هماهنگی قوا تصویب می‌شود حتما نیاز به قانون‌گذاری در مجلس دارد.»بر این اساس به‌نظر می‌رسد با این اقدام بانک مرکزی، یک گره حقوقی در مسیر قانون‌گذاری درباره چک‌های تضمینی در حال شکل‌گیری است. پیش از این نیز عباس آخوندی ۱۱ آذرماه در یادداشتی انتقادی با عنوان «اقدام فراقانونی برای مبارزه با پولشویی» با اشاره به اظهار نظر رئیس کل بانک مرکزی مبنی بر «تصویب شرایط جدید چک‌های تضمینی در شورای‌عالی هماهنگی قوا» نوشت: «پس از هیات نظارت بر اجرای سیاست‌های کلی وابسته به مجمع تشخیص مصلحتنظام، گویا مرجع قانون‌گذاری دیگری؛ شورای‌عالی هماهنگی اقتصادی به عرصه آمده است.»
قانون‌گذاری در صلاحیت مجلس است
علی لاریجانی در ادامه پاسخ به سوال «دنیای‌اقتصاد» با تاکید بر اینکه موضوعاتی که در شورای‌عالی هماهنگی قوا تصویب می‌شود حتما نیاز به قانون‌گذاری در مجلس دارد، توضیح داد: درباره برخی از مسائل، دولت خود می‌تواند تصمیم‌گیری کند؛ اما در آن شورا همفکری می‌شود. برای مثال درباره موضوع ارز باید تصمیم‌گیری‌هایی صورت می‌گرفت؛ اما این تصمیمات هیچ کدام قانون‌گذاری نبود و لازم بود که پشتیبانی قوه قضائیه را به دست آورد. برخی دیگر نیز اظهارات و نظرات قوه مقننه بود که باید هماهنگ می‌شد. در این میان البته برخی تصمیمات، پیشنهاد قانون‌گذاری بود؛ برای مثال فردی که طرح‌های نیمه تمام عمرانی را بخرد می‌تواند از معافیت مالیاتی برخوردار شود که در این زمینه ضرورت دارد لایحه‌ای به مجلس بیاید و به تصویب برسد.
لاریجانی در ادامه با بیان اینکه در برخی موارد دولت برای تصمیمات خود نیاز به قانون ندارد؛ اما برای حمایت مردم نیازمند قانون است، توضیح داد: برای مثال برای سپرده‌گذاری ارزی نیازی به قانون‌گذاری نیست و بانک مرکزی می‌تواند انجام دهد؛ اما سوال این است که آیا این کار برای مردم اطمینان بخش است؟ اگر این موضوع به تصویب مجلس برسد می‌تواند برای مردم و جامعهاطمینان‌بخش باشد. به بیانی دیگر، این موضوع از وجهی دیگر نیازمند قانون است. رئیس مجلس تاکید کرد: در مورد مسائل مختلفی که نیازمند قانون‌گذاری است، همان‌طور که در سوال هم مطرح کردید، موضوعاتی که نیازمند قانون است ضرورت دارد در قالب طرح یا لایحه در مجلس شورای اسلامی به تصویب برسد.
لاریجانی همچنین درباره لوایح چهارگانه که به‌عنوان پیش شرط گروه اقدام مالی (FATF)، از سوی دولت به مجلس ارائه شد و نظرات هیات عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره این لوایح با انتقادهایی روبه‌رو شد، اشکال موجود را در روش اجرا دانست و تاکید کرد: در ایران یک مجلس وجود دارد و مجمع تشخیص نمی‌تواند قانون‌گذاری کند. رئیس مجلس تاکید کرد: هیات عالی نظارت مجمع تشخیص می‌تواند موضوعات را به کمیسیون‌ها ارائه کند تا بررسی‌های لازم انجام شود و اگر مصلحت دید اجرا شود یا انجام نشود. اما مجمع پس از طی مسیر می‌تواند موضوع را به شورای نگهبان واگذار کند تا براساس قانون اساسی موضوع مورد رسیدگی قرار بگیرد. او تاکید کرد: در هر صورت در زمان اختلاف مجلس و شورای نگهبان، مجمع تشخیص می‌تواند تصمیم‌گیری کند.
شرایط را مهیای مذاکره با آمریکا نمی‌بینیم
رئیس مجلس در پاسخ به خبرنگار شبکه CBS آمریکا درباره اراده ایران برای مذاکره با آمریکا گفت: در حال حاضر شرایط برای مذاکره با آمریکا مهیا نیست. درخواست مذاکره شگرد آمریکایی‌ها بوده و جمهوری اسلامی دیپلماسی بزک را دنبال نمی‌کند؛ بنابراین در وهله اول آمریکا باید به تعهدات خود در برجام عمل کند. رئیس مجلس در ادامه درباره لوایح مربوط به FATF اشاره کرد: سازوکارهای مالی اروپایی‌ها به خاطر فشار آمریکایی‌ها با سختی مواجه شده اما آنها باید تصمیم نهایی را گرفته و ابلاغ کنند که در حال مذاکره هستند ضمن اینکه مسیر قانونی لوایحی همچون CFT و سایر لوایح مربوط به FATF در حال طی شدن است. لاریجانی افزود: درباره ادامه حضور در برجام باید شرایط سنجیده شود که اگر خروجی ندارد در این باره تصمیم بگیریم؛ چراکه ما نیز همچون آمریکا حق خروج از این معاهده را داریم اما مصرف کردن این حق بستگی به شرایط دارد.
اروپا طبق انتظارات عمل نکرد
رئیس مجلس شورای اسلامی درخصوص عملکرد اتحادیه اروپا در زمینه برجام گفت: اتحادیه اروپا براساس انتظارات عمل نکرد، چراکه اروپایی‌ها این موضوع را مطرح کرده و اصرار کردند که با وجود خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، ایران از این توافق خارج نشود و راهکارهایی در زمینه توافق ارائه کردند که گاهی تغییراتی نیز داشت و این موضوعات در ایران مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. وی افزود: توافق هسته‌ای یک توافق بین‌المللی بوده اما یک عنصر مزاحم مشکل ایجاد کرد. اروپایی‌ها از نظر سیاسی اصرار دارند که پای توافق هسته‌ای هستند، اما از لحاظ اجرایی می‌گویند مشکلاتی وجود دارد. در هر صورت مساله اقتصادی در دنیا به ابزار تبدیل شده، به‌خصوص پس از جنگ سرد این موضوعات اقتصادی بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.
اظهارات ظریف درباره پولشویی
لاریجانی در خصوص طرح مساله پولشویی از سوی ظریف گفت: صحبت‌های وزیر امور خارجه مقدمه و موخره داشت، او گفت کسانی که درباره CFT نظر می‌دهند یا نظرشان براساس عقیده‌ای است که دارند یا برخی تحت‌تاثیر قرار گرفته‌اند. او در پاسخ به این سوال که آیا پولشویی یا پول کثیف وجود دارد، تاکید کرد: بله این موضوعات هست.
اهداف بودجه‌ای ۹۸
رئیس مجلس در پاسخ به این سوال که مجلس چه اهدافی را برای بودجه سال آینده و جایگاه ارز در نظر گرفته است، گفت: باید براساس شرایط فعلی انتظارهایمان را تنظیم کنیم، مساله فروش نفت و مسائلی درباره تنگناهای صادرات و واردات آن تاثیری بر قیمت‌ها می‌گذارد، در چند روز گذشته شاهد بوده‌ایم که قیمت نفت ۷۰ دلار بود و اکنون پایین آمده است، این نوسانات تاثیرگذار است. او ادامه داد: باید نظری را قبول کنیم که به واقعیت نزدیک باشد، از سوی دیگر تلاش داریم نیازهای اساسی کشور با نرخ پایین ارز تامین شود، این نیازها از جمله خدمات بهداشتی، درمانی و غذا است.
افزایش قیمت سوخت منتفی است
رئیس مجلس درخصوص افزایش قیمت بنزین گفت: فعلا بحث بالا رفتن نرخ حامل‌های انرژی وجود ندارد و موضوع کارت سوخت نباید ابهام ایجاد کند، چراکه با انجام این مهم قصد جلوگیری از قاچاق سوخت وجود دارد. او توضیح داد: باید جلوی قاچاق سوخت گرفته شود، اما به نحوی که به مردم فشار نیاید، راه حل‌هایی در این رابطه وجود دارد و از ظرفیت برخی اقتصاددانان و رسانه‌ها استفاده شده و مرکز پژوهش‌ها نیز در رابطه با این موضوع کار کرده است تا علاوه بر جلوگیری از قاچاق و همچنین فراهم شدن زمینه کاهش مصرف، به مردم فشار نیاید. در هر صورت بعید می‌دانم تا پایان سال‌جاری قیمت حامل‌های انرژی تغییر کند.
الزامات شفافیت آرای نمایندگان
رئیس دستگاه قانون‌گذاری کشور در پاسخ به سوالی درباره شفافیت آرای نمایندگان به‌عنوان مطالبه مردم گفت: شفافیت باید انجام شود؛ اما موضوع مهم‌تر حریت نمایندگان است، باید کاری شود تا حریت نمایندگان حفظ شود، قوام مجلس بر این است که هر کس براساس مصلحت کشور و با حریت اعلام نظر کند. ما در مریخ صحبت نمی‌کنیم، در ایران هتاکی و فشار وجود دارد. برخی نمایندگان از شهرهایی آمده‌اند که با هر اعلام نظری برایشان مشکل ایجاد می‌شود و تحت فشار قرار می‌گیرند، باید فرهنگ رفتاری تغییر کند، متاسفانه با مشکل اخلاق سیاسی در ایران مواجه هستیم. سقراط ایرانیان را با اخلاق‌ترین افراد می‌دانست، باید چنین الگویی از ایران به جای بماند.لاریجانی افزود: در سایت‌ها به نمایندگان توهین می‌شود و آنها را منافق خطاب می‌کنند، باید شرایط مناسب شود تا شفافیت آرا دنبال شود هر چند که موافق شفافیت آرا هستم، اما نگرایی‌هایی در این زمینه وجود دارد.
