ورق استیل ۳۰۴ یکی از دستاوردهای روز و پیشرفته ی جهان می باشد که انقلاب بزرگی را در صنعت فولاد دنیا به وجود آورده است. بهترین تعریفی که برای آن می توان بیان نمود به معنی رایج ترین ،پرکاربردترین همچنین به صرفه ترین نوع فولاد ضد زنگ و استینلس استیل است معمولاً ساختار ورق 304 از دو فلز کروم و نیکل به عنوان اجزای غیر اصلی آهن تشکیل می شود. در حالت کلی به ورقی که چنین مشخصات داشته باشد استیل استنلس می گویند. در ادامه این مقاله با سایت ماشین سازی هادی همراه باشید.
بطور اساسی این استیل غیرمغناطیس بوده و مزیت برتری که آن داشته دارای خاصیت الکتریکی و مغناطیسی کمتری نسبت به فلز کربن است. لازم به ذکر است که در قیاس با فولاد معمولی مقاومت بالاتری در برابر خوردگی همچنین زنگ زدگی دارا می باشد. نکته ی قابل توجهی که این استیل 304 را منجر به محبوبیت بالایی کرده این است آن را به دلیل سهولت در شکل و قالب گیری به اشکال گوناگون به وفور استفاده و تهیه می شود و به راحتی می توان بیان نمود که بالغ بر ۵۰ درصد از استیل ضد زنگ تولیدی در جهان را تشکیل می دهد.
برتری ورق استیل ۳۰۴ نسبت به بقیه استیل ها
اولین سؤالی که ممکن است استفاده کنندگان و مهندسین مختلف انواع گوناگونی از ورق استیل ۳۰۴ را در ذهنش خطور کند این است که این مدل از استیل چه برتری هایی نسبت به سایر استیل های دیگر دارد؟ زیرا گاه به دلیل وجود انواع گوناگون موجود در بازار انتخاب برای اشخاص و مهندسین تا حدودی سخت می باشد.
بیشترین دلیل محبوبیت این نوع استیل در مقایسه با استیل های دیگر این است که استیل ۳۰۴ در طیف گسترده ای از محصولات مات و براق، ورق استیل نگیر و بگیر داشته همچنین دارای ویژگی فرم دهی و قابلیت جوشکاری برجسته ای دارد. به طور خلاصه به راحتی می توان بیان نمود که ورق استیل ۳۰۴ به راحتی در اجزای مختلف برنامه های کاربردی امثال صنعتی، معماری و حمل و نقل نقش ویژه ای دارد و به آسانی شکل می گیرد و قابل استفاده می باشد.
مشخصات انواع ورق استیل و مشخصات فنی ورق استیل 304
در این بخش از این مقاله به مشخصات و کاربرد های انواع ورق استیل و مشخصات فنی خود ورق استیل 304 می پردازیم.
گروه فولاد های آلیاژی یا سری 300 یا استیل نگیر ( ساختار زمینه میکروسکوپی آستنیتی )
آلیاژ آهن ، کروم ، نیکل با کربن کمتر از 1/0 درصد.
ورق استیل بگیر یا آلیاژهای سری 400 ( مغناطیسی )
آلیاژ آهن ، کروم با کربن کمتر از 1/0 درصد .
ورق استیل 201
بیشتر مصرف گروه 200 برای صنایع دکوراتیو.
ورق استیل گروه 300
در گروه 300 که رایج ترین نوع استنلس استیل است ( ورق استیل 304 ، ورق استیل 316 و ورق های استیل نسوز مانند 310 و 321 و 309 ) استیل 304 که همان 8/18 کلاسیک می باشد.
گروه استیل 400
و در آخر گروه 400 مقاوم در برابر سایش است اما در برابر خوردگی مقاومت کمی دارد .ورق استیل 420 گرید مخصوص کارد و چنگال ، قابلیت پولیش خوبی دارد و قابلیت لعاب بسیار خوبی را دارا میباشد.
ورق استیل 430 گرید مخصوص دکوراسیون یا همان دکوراتیو است به عنوان مثال در تزئینات داخلی و سپر اتومبیل کاربرد دارد و همچنین در ساخت لوازم آشپزخانه مانند بدنه فر گاز و یخچال فریزر استفاده بالایی دارد.
از مشخصات ورق استیل 430 قابلیت شکل پذیری خوب در درجه حرارت کم و مقاومت در برابر خوردگی خوب نسبت به فولاد ها میباشد.
آیا فولاد ضد زنگ قابل بازیافت است؟
استیل ۱۰۰% قابل بازیافت است. استیل ضایعاتی، ذوب شده و دوباره عملیات قالب گیری آن انجام میگردد. طبق آمارها 65 تا 80 درصد از تولید استینلس استیل در جهان به روش بازیافت ضایعات صورت می گیرد.
چه چیز باعث می شود استینلس استیل ضد زنگ باشد؟
فولاد وقتی ضد زنگ است که حداقل 10.5 (ده و نیم درصد) عنصر کروم داشته باشد. کروم پس از ترکیب با اکسیژن هوا ترکیب اکسید کروم را تشکیل می دهد که لایه ای روی استینلس استیل تشکیل می دهد. این لایه دیده نمی شود ولی باعث می شود ارتباط بین هوا و فلز از بین رفته و استیل سالم بماند. بنابر این به این صورت است که فولاد ضد زنگ می شود.
برخی از ویژگی های مهم استیل 304:
ترکیبات شیمیایی استیل ۳۰۴
شیمیایی استیل ۳۰۴، پایه و اساس ویژگی هایی مثل مقاومت به خوردگی، دوام بالا، قابلیت جوشکاری و ظاهر زیباست. این گرید در گروه آستنیتی قرار دارد و به خاطر ترکیب عناصر آلیاژی خاص، انتخابی عالی برای بسیاری از صنایع به شمار می رود. در ادامه ترکیبات شیمیایی استیل ۳۰۴ مورد بررسی قرار گرفته است:
کروم ۱۸٪
کروم مهم ترین عنصر در ساخت استیل ضدزنگ است. در استیل ۳۰۴، وجود ۱۸ درصد کروم باعث ایجاد یک لایه نازک از اکسید کروم روی سطح فلز می شود. این لایه نامرئی، از تماس مستقیم اکسیژن و رطوبت با فلز جلوگیری می کند و همین ویژگی، عامل اصلی مقاومت به زنگ زدگی و خوردگی در استیل ۳۰۴ است.
نیکل بین ۸ تا ۱۰.۵٪
این عنصر، علاوه بر بهبود شکل پذیری و خاصیت جوشکاری، باعث می شود استیل ۳۰۴ غیرمغناطیسی باشد. همچنین نیکل مقاومت استیل را در برابر مواد شیمیایی و حرارت‌های بالا افزایش می دهد و همین عامل، دلیل استفاده گسترده آن در صنایع غذایی و پزشکی است.
کربن حداکثر ۰.۰۸٪
وجود مقدار کمی کربن برای حفظ استحکام فلز ضروری است. با این حال، درصد پایین آن در استیل ۳۰۴، باعث می شود که فلز خاصیت شکل پذیری خود را حفظ کند و در برابر ترک خوردگی مقاوم باشد.
منگنز حداکثر ۲٪
منگنز نقش کمک کننده در فرآیند تولید و گاززدایی فولاد را ایفا می کند. همچنین باعث بهبود مقاومت در برابر سایش و کمک به تشکیل ساختار آستنیتی در کنار نیکل می شود.
سیلیسیم حداکثر ۱٪
سیلیسیم معمولاً برای بهبود خواص مکانیکی مانند سختی و مقاومت در برابر اکسیداسیون اضافه می شود. نقش آن در مقاومت استیل در برابر حرارت نیز قابل توجه است.
فسفر و گوگرد بسیار کم (حدود ۰.۰۴٪ و ۰.۰۳٪)
این عناصر باید در حداقل مقدار ممکن باقی بمانند، چون تأثیر منفی بر قابلیت جوشکاری و چقرمگی فلز دارند. البته حضور کنترل شده ی آن ها در فرایند تولید اجتناب ناپذیر است.
ترکیبات شیمیایی دقیق و کنترل شده ی استیل ۳۰۴ باعث شده این آلیاژ در دسته ی بهترین انواع استیل ضدزنگ قرار گیرد. در مجموعه ماشین سازی هادی، هنگام طراحی و ساخت تجهیزات استیل، از استیل های معتبر مانند ۳۰۴ با آنالیز شیمیایی تأییدشده استفاده می شود. این موضوع نه تنها تضمین کننده طول عمر بالای دستگاه هاست، بلکه خیال مشتریان را از بابت کیفیت و بهداشت صنعتی آسوده می سازد.
چطور استیل ۳۰۴ را از سایر انواع استیل تشخیص دهیم؟
در بازار فولاد ضدزنگ، گرید های مختلفی مثل ۲۰۱، ۳۰۴ و ۳۱۶ وجود دارند که شباهت ظاهری زیادی با هم دارند. اما تفاوت در ترکیبات شیمیایی باعث تفاوت های فنی زیادی در مقاومت، کاربرد و قیمت می شود. در این بخش، روش های شناخت درست استیل ۳۰۴ برای انتخاب مطمئن و جلوگیری از اشتباه، مورد بررسی قرار گرفته است.
تست مغناطیسی
یکی از ساده ترین راه ها برای تشخیص استیل ۳۰۴، تست با آهن رباست. اگر آهن ربا به فلز نچسبید یا خیلی ضعیف چسبید، احتمال اینکه ۳۰۴ باشد زیاد است. این روش البته قطعی نیست، اما برای تشخیص اولیه مورد استفاده قرار می گیرد.
بررسی ظاهر و رنگ
استیل ۳۰۴ معمولاً سطحی صیقلی، براق و با کیفیت بالا دارد، در حالی که گریدهایی مثل ۲۰۱ معمولاً کمی کدر یا تیره تر هستند.
آنالیز با دستگاه XRF
روش دقیق و علمی برای تشخیص نوع استیل، استفاده از دستگاه های آنالیز طیف سنجی مانند XRF است. این دستگاه درصد دقیق عناصر تشکیل دهنده را نمایش می دهد و به راحتی می توان تشخیص داد که آلیاژ مورد نظر دقیقاً ۳۰۴ هست یا خیر.
به طور کلی برای خرید مطمئن استیل ۳۰۴، فقط ظاهر یا قیمت را ملاک قرار ندهید. استفاده از تست های ساده مثل آهن ربا مفید است، ولی آنالیز دقیق، تنها راه اطمینان کامل از گرید واقعی فولاد ضدزنگ محسوب می شود.