ارزیابی آمارهای منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت حاکی از آن است که در نیمسال نخست ۹۷، در مجموع ۱۸۲ هزار و ۱۴۲ پروانه برای کسب وکارهای خرد صادر شده است که مطابق با داده‌های آماری بیشترین تمرکز صدور پروانه‌ها به ترتیب به سه استان «تهران»، «اصفهان» و «خراسان رضوی» اختصاص داشته است. این در حالی است که «جنوب کرمان» و استان‌های «کهگیلویه و بویراحمد» و «خراسان‌شمالی» در نیمه نخست سال جاری به ترتیب کمترین میزان تمرکز صدور مجوزهای صنفی را در میان استان‌های کشور تجربه کرده‌اند.
مقایسه تعداد پروانه‌های صادره برای اصناف در شش ماه نخست امسال نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل، حاکی از رشدنامحسوس ۲/ ۱درصدی در صدور مجوزهای صنفی است. آمارهای منتشر شده بیانگر آن است که در نیمه اول امسال در مجموع ۱۸۲ هزار و ۱۴۲ پروانه برای اصناف صادر شده؛ این در حالی است که پروانه‌های صادر شده برای این بخش در مدت زمان مشابه سال قبل برابر با ۱۷۹ هزار و ۹۷۰ فقره بوده است. از سوی دیگر مطابق داده‌های جداول آماری وزارت صنعت، معدن و تجارت، «استان تهران» در شش ماهه نخست امسال، صدور ۲۵ هزار و ۴۷۴ فقره پروانه صنفی را تجربه کرده است که بر این اساس می‌توان این استان را به‌عنوان پیشتاز صدور پروانه کسب وکارهای خرد در کشور برشمرد.
البته این استان در شش ماه نخست امسال نسبت به مدت زمان مشابه سال گذشته، در صدور مجوزهای صنفی صادره افت نزدیک به ۱۰درصدی را تجربه کرده است. براساس آمارهای منتشر شده، استان تهران در نیمسال نخست سال قبل، صدور ۲۸ هزار و ۱۶۴ پروانه را ثبت کرده بود. اما پس از تهرانی‌ها، این «استان اصفهان» است که توانسته رتبه دوم صدور پروانه‌های صنفی را از آن خود کند. این استان در نیمه نخست امسال صدور ۱۴ هزار و ۷۱۱ فقره پروانه را ثبت کرده است که البته نسبت به مدت مشابه سال قبل با افت بیش از ۶درصدی روبه‌رو شده است. سومین استان پیشتاز در صدور پروانه اصناف نیز «خراسان رضوی» است. این استان با صدور ۱۴ هزار و ۱۰۷ پروانه به‌عنوان سومین استان پیشتاز در شش ماه نخست امسال شناخته می‌شود. تعداد پروانه‌های صادر شده در مدت زمان مشابه سال گذشته در این استان نشان دهنده رشد ۵/ ۱۱درصدی صدور پروانه‌های صنفی در نیمه نخست امسال است.
اما استان‌هایی که کمترین صدور پروانه‌های صنفی را از سر گذرانده‌اند، کدام بوده‌اند؟ براساس آمارهای منتشر شده به‌ترتیب منطقه «جنوب کرمان» و استان‌های «کهگیلویه و بویر احمد» و «خراسان شمالی» استان‌هایی بوده‌اند که کمترین صدور پروانه اصناف در شش ماه نخست سال جاری را تجربه کرده‌اند. البته در این میان جنوب کرمان با ۷۳۵ فقره پروانه صادره نسبت به دوره مشابه سال قبل رشد بیش از ۶درصد، کهگیلویه و بویر احمد با ۱۶۸۱ فقره پروانه صادره رشد نیم‌درصد و خراسان شمالی با ۱۷۳۵ فقره پروانه صادره رشد بیش از ۱۰درصدی را ثبت کرده‌اند. اما در سایر استان ها، وضعیت صدور جواز صنفی چگونه بوده است؟ براساس آمارهای منتشر شده در نیمسال نخست امسال، «استان آذربایجان شرقی» با ۸۴۶۶ فقره پروانه صادره نسبت به مدت زمان مشابه سال قبل رشد ۲/ ۰درصدی، «استان آذربایجان غربی» با ۶۷۳۹ فقره پروانه صادره افت بیش از ۹درصدی، «استان اردبیل» با ۲۸۵۷ فقره پروانه صادره رشد ۹درصدی، «استان البرز» با ۵۸۸۰ فقره پروانه صادره افت نزدیک به ۱۴درصدی، «استان ایلام» با ۲۲۷۹ فقره پروانه صادره رشد بیش از ۲۱درصدی، «استان بوشهر» با ۳۴۳۷ فقره پروانه صادره افت بیش از ۴درصدی، «استان چهارمحال و بختیاری» با ۲۹۸۴ فقره پروانه صادره رشد ۷درصدی، «خراسان جنوبی» با ۲۰۵۳ فقره پروانه صادره رشد نزدیک به ۸درصدی، «استان خوزستان» با ۸۶۰۷ فقره پروانه صادره رشد نزدیک به ۹درصدی، «استان زنجان» با ۲۵۱۵ فقره پروانه صادره رشد بیش از ۲۲درصدی، «استان سمنان» با ۲۲۷۸ فقره پروانه صادره رشد نزدیک به ۴درصد، «استان سیستان و بلوچستان» با ۲۸۱۶ فقره پروانه صادره رشد ۵درصدی، «استان فارس» با ۹۶۴۵ فقره پروانه صادره رشد ۵درصدی، «استان قزوین» با ۳۳۹۷ فقره پروانه صادره رشد بیش از ۲۱درصدی، «استان قم» با ۲۴۴۷ فقره پروانه صادره افت بیش از ۷درصدی، «استان کردستان» با ۳۹۰۸ فقره پروانه صادره افت نزدیک به ۱۰درصدی، «استان کرمان» با ۴۷۷۶ فقره پروانه صادره رشد بیش از ۱۵درصدی، «استان کرمانشاه» با ۴۳۳۶ فقره پروانه صادره افت ۵/ ۳درصدی، «استان گلستان» با ۴۸۲۷ فقره پروانه صادره افت بیش از ۲درصدی، «استان گیلان» با ۷۲۰۵ فقره پروانه صادره رشد ۵/ ۳درصدی، «استان لرستان» با ۳۷۱۹ فقره پروانه صادره رشد نزدیک به ۱۴درصدی، «استان مازندران» با ۱۳۹۴۱ فقره پروانه صادره رشد نزدیک به ۱۹درصدی، «استان مرکزی» با ۳۹۱۴ فقره پروانه صادره رشد بیش از ۲درصدی، «استان هرمزگان» با ۲۷۴۸ فقره پروانه صادره افت نزدیک به ۱۵درصدی، «استان همدان» با ۴۳۶۱ فقره پروانه صادره افت ۹/ ۰درصدی و «استان یزد» با ۳۲۵۱ فقره پروانه صادره افت ۴/ ۰درصدی را تجربه کرده‌اند.
وضعیت پروانه‌های کسب
اما وضع موجود مجوزهای صنفی دارای پروانه کسب معتبر از ابتدا تا پایان شهریورماه ۹۷ به تفکیک بخش و استان چگونه بوده است؟ آمارهای منتشر شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت نشان می‌دهد در این مدت تعداد واحدهای صنفی دارای پروانه کسب در مجموع ۱۲۶ هزار و ۶۵۷ فقره بوده است. از این میزان ۱۵ هزار و ۴۸۳ فقره متعلق به بخش «خدماتی»، ۶۸ هزار و ۴۳۹ فقره متعلق به بخش «توزیعی»، ۲۳ هزار و ۲۶۲ فقره متعلق به بخش «خدمات فنی» و ۱۹ هزار و ۴۷۳ فقره متعلق به بخش «تولیدی» بوده است. در این میان سه استان «تهران»، «اصفهان» و «خراسان رضوی» به ترتیب بیشترین صدور پروانه‌های کسب در بخش «تولیدی» را تجربه کرده‌اند و منطقه «جنوب کرمان» و استان‌های «کهگیلویه و بویراحمد» و «سمنان» نیز کمترین صدور پروانه‌های کسب در بخش تولیدی را ثبت کرده‌اند. در بخش «خدمات فنی» نیز به ترتیب استان‌های «تهران»، «اصفهان» و «خراسان رضوی» پیشتاز صدور پروانه‌های کسب بوده‌اند. «تهران»، «خراسان رضوی» و «اصفهان» همچنین در مدت زمان مورد بررسی توانسته‌اند بیشترین صدور پروانه کسب در بخش «توزیعی» را هم از آن خود کنند. در بخش «خدمات» نیز سه استان «تهران»، «اصفهان» و «خراسان رضوی» پیشتاز صدور پروانه‌های کسب بوده‌اند.